A esperanza

Hoxe, 26 de setembre, é el día das linguas europeas, un día que busca resaltar a súa riqueza e fomentar el multilingüismo. Celébrase desde 2001, por iniciativa del Consejo de Europa en Estrasburgo.

En Europa hai 225 idiomas clasificados en linguas romanceslinguas xermánicas, linguas eslavas e linguas célticas. Hai linguas nacionales e linguas minorizadas, linguas con estatus oficial, outras cooficiales e tamén linguas minoritarias e outras en risco de desaparecer.

El córnicocornish ou cornuallés é úa lingua da familia celta, falada en Cornualles, zona del suroeste de Gran Bretaña, nel Reino Unido, con 570.000 habitantes aproximadamente. Extinguido como lingua comunitaria a finales del S. XVIII, hoxe en día é un IDIOMA REVIVIDO. Comenzou a renacer a principios del S. XX (el conocimento da lingua continuou transmitíndose dentro das familias e por persoas individuales!), e agora conta cun número crecente de falantes dun segundo idioma, e ​​un número pequeno de familias que cría aos sous fillos coa lingua cornish como primeiro idioma.

En 2010, a UNESCO anunciou que a súa clasificación anterior de idioma “extinto” “ya no era precisa”. Desde el renacimento del idioma -al inicio del S. XX-, publicáronse libros de texto e obras literarias; un número cada vez maior de persoas ta estudiando el idioma; hai música en cornuallés, películas independientes e libros pra nenxs; hai falantes bilingües xa, e el idioma ensínase nas escolas. A primeira guardería en idioma córnico abriu en 2010.

Como se conseguiu todo esto? En 1904, Henry Jenner -un estudioso desta lingua- escribiu un manual nel cual se explicaba cómo se falaba córnico durante el S. XVIII e enseñaba a facelo. Este libro foi a espoleta pra que a xente de Cornualles se interesase nel sou idioma morto e fixerse el esforzo de aprendelo e de usalo habitualmente. En 1929, Robert Morton Nance publicou el sou sistema de cornuallés unificado, basado na literatura del cornuallés medio e na ampliación del vocabulario con neoloxismos e formas basadas en reices celtas que tamén se atopan en bretón e galés, publicando un dicionario en 1938. El esforzo centrouse en reconstruir e estandarizar el idioma, incluida a acuñación de novas palabras pra conceptos modernos e a creación de material educativo pra enseñar cornish.

En 2014, el pueblo de Cornualles foi reconocido por el goberno del Reino Unido como úa minoría nacional en virtú del Convenio Marco para la Protección de las Minorías Nacionales, paso mui importante porque el FCNM (Framework Convention for the Protection of National Minorities) brinda certos deretos e protecciois a úa minoría nacional con respecto al sou idioma minoritario.

Anque as estimaciois del número de falantes varían, en 2008 eran alredor de 2000, lo que é un logro pra ser úa lingua cualificada como “EXTINTA”.

El córnico ta actualmente reconocido baxo a Carta Europea de Lenguas Regionales o Minoritarias e incluido como parte importante da identidá, a cultura e el patrimonio de Cornualles.

Lo sucedido con esta lingua representa a gran esperanza de muitas outras linguas europeas amenazadas, minorizadas e/ou menospreciadas.

Mostras

Da Declaración Universal dos Deretos Humanos:

En cornuallésTradución
Genys frank ha par yw oll tus an bysTodos os seres humanos nacen libres e
yn aga dynita hag yn aga gwiryow.iguales en dignidá e deretos. Tán
Enduys yns gans reson ha kowsesdotados de razón e conciencia
hag y tal dhedha omdhon an eyl orthe deben actuar un hacia el outro
y gila yn spyrys a vrederedh.en espíritu de hermandá.

El primeiro cómic en lingua córnica. Editado por Joana Varanda (escritora e folclorista) e Tania Cardoso (ilustradora), ambas portuguesas. Úa guapa reinterpretación dos mitos e lendas locales. Joana Varanda estudiou córnico e coa axuda da súa mestra, Esme Tackley, decidiu trasladar a súa historia a esa lingua.

TINTIN E A ISLA NEGRA

AN YNYS DHU

Primeira edición da famosa banda deseñada de Hergé, en córnico.

Máis info:

Idioma córnico _ AcademiaLab (academia-lab.com)

Queres aprender palabras en córnico? https://baltoslav.eu/hulnia/cor.php?mova=es

Día Europeo de las Lenguas > Events > Events Database (ecml.at)

Comparte

2 comentarios en “A esperanza”

Deja un comentario

Tu dirección de correo electrónico no será publicada. Los campos obligatorios están marcados con *