PRESENTACIÓN del libro poético RELLUSTROS, en OURENSE el 12-12-24 na Librería Eixo (Rúa Cardenal Quiroga):
«Marta Ledo Jardón naceu en Miñagón (Boal), un lugar dentro da Asturias de lingua galega: a zona “mesopotámica” -que decía Fermín Bouza Brey-, situada entre os ríos Eo e Navia. Como veredes nel sou libro, todos os poemas están escritos na variedade dialectal desa zona, un galego particular, con moitas palabras etimolóxicas e algunhas outras arcaicas e conservadoras.
Antes de nada gustaríame comentarvos que Marta escribe baxo seudónimo e para iso emprega os apelidos das súas avoas, o que non é sen intención porque a presenza da MULLER é moi potente na súa obra, na que tamén aparecen a TERRA, os DEVANCEIROS e o TEMPO, todos con maiúsculas porque para ela, darédesvos conta en canto comecedes a ler o libro, é moi importante saber quen somos e de onde vimos.
Cando o leades, atoparedes nas súas páxinas un mundo sensorial no que hai olores, cores, sons… (así hai versos como estes: “cubren os eiros/ os mantos de tardequías serenas/ con olor a palla e terra”; ou estes: “praderías verdes abondo,/ rosados montes de gancellas”; e tamén estes: “escuito adormecida/ música del vrao,/ paxaríos, grillos, curuxas”). No nivel formal os versos de Marta adórnanse con preciosos encabalgamentos que culebrean dun verso ao seguinte, e con personificacións que humanizan a súa escrita enchendo de alma e vida as palabras. Porque as persoas que a coñecedes, ben sabedes que ela é tamén alma e que pon o corazón en todo canto fai. Os seus poemas son o que cantaba aquel vals dos Panchos do ano 1953: alma, corazón e vida.
Agradézolle que nos regale este libro-áncora que nos amarra á NOSA TERRA, úa terra por veces castigada, abandonada e ninguneada, desgrazadamente.
Espero que o seu poemario sirva para que a coñezades mellor a ela e tamén sexades capaces de entrever, adiviñar, e querer… as entrañas do Eo-Navia.
E remato xa lendo un Poema, un dos máis breves do libro, que a min particularmente me emociona moito. Titúlase: PAISAXE DE INVERNO:
Entendín naquel momento
que a vida é como a naturaleza
que, anque tía xelada, se viste de harmonía
con cada detalle pequeno que la compón.
Decidín entós intentar darlle
á mía vida forma de paisaxe.
Déixovos xa con Marta!»
Begoña Martín
E Marta falounos un pedacín del libro, de como naceu, dos sentimentos que ela ten pra con esta terra eonaviega, del pasado, presente e futuro, puendo énfase en todo lo que la rodea, nos recordos e sobre todo nas súas xentes.
Nada millor que ter el librín nas maos e degustalo pouco a pouco, notando os olores, vendo as súas cores e escuitando todo no que dentro del se move.
ESTO É LO QUE NOS DICE A AUTORA:
«Foi úa tarde mui agradable unde se falou nun ambiente mui acolledor da poesía que encerra este llibrín, que pretende rendir homenaxe de forma humilde á cultura e á tradición rural del Concello de Boal, puendo os ollos nas xentes, na llabranza e nas paisaxes que rodean este Concello chen de belleza e con un patrimonio etnográfico e lingüístico dúa gran riqueza».
Un pouco de Boal quedou en Ourense.
Marta Méndez Quintana
