Premios nel XXIV concurso de Poesía “Anduriña Voandeira” 2024:
1º PREMIO
Obra: Versos a Compostela
Autor: Jorge Carril Espido
A Coruña
Versos a Compostela
I. O sorriso de Daniel
Por que sorrís, Daniel, feliz profeta,
Tan seguro de ti, tan confiado,
Entre vellos patriarcas do pasado,
No final do Camiño, vella meta?
Que profecía, que cousa secreta
Custodias en silencio, cicelado
Pola man de Mateo e iluminado
Por decrépito sol e lúa quieta?
Era moi neno cando te fun ver
Pola primeira vez, inxenuamente,
Na catedral erguida pola Historia.
E aínda hoxe sigo sen saber
Por que sorrís, Daniel, eternamente,
No milagre do Pórtico da Gloria!
II. No claustro de Fonseca
Gallaecia Fulget
No silencio do claustro, pensativo,
Arcebispo, cavilas no futuro,
Cicelado na pel do bronce duro,
Apoiado na man o rostro vivo.
A fronte reclinada, o ollar esquivo,
Sumido nun presente tan escuro,
Albiscas un porvir brillante, puro,
Para Galicia, Reino teu nativo.
Fóra do claustro a vida continúa:
Soños estudantís, noites en vela,
Peregrinos pasando pola rúa;
Mais ti segues nun pensar profundo,
Detrás da chuvia gris de Compostela;
O terceiro Fonseca, sen segundo.
III. O peregrino
“Onde vai aquil romeiro,
Meu romeiro pra onde irá?”
Perdido nos sendeiros das idades pasadas,
Un velliño camiña coas mans no seu bordón;
Viu pasar moitos anos polo seu corazón
E moitas invernías polas barbas nevadas.
Atrás os Pireneos das perpetuas xeadas,
Atrás as longas chairas de Burgos e León;
Os pasos do romeiro son cheos de devoción
E van cara Santiago por sendas estreladas.
Cruzou todas as pontes, pasou todas as Francias,
Pelexouse cos ventos polas montañas frías,
Queimáronlle nas carnes os soles de Castela.
Peregrinou por bosques repletos de fragrancias,
Veu parar a Galicia no final dos seus días
E morreu de xeonllos na santa Compostela.
Jorge Carril Espido
A Coruña
2º PREMIO
Obra: Faragullas
Autora : Marta Méndez Quintana
Pseudónimo: Marta Ledo Jardón
Boal (Asturias)
FARAGULLAS
Última chamada
Quén amasará as fogazas
con semillas que medraron
acinchadas nel tou pelello.
Quén peinará os tous cabellos,
en verdes e ocres gabellas,
que se deitan nel tou regazo.
Quén callellará en silencio
os carreiros atabantados
que nos llevan de ganchete
asta que a noite nos acouga
con lleite e pan entrillado.
Qué será de ti, poblo ,
sin pobladores!
Mal de muitos, a túa ausencia.
Condo desaparezas e sías
sólo un dibuxo nos mapas,
sólo el recordo que durme
entre as pedras vellas,
antías casas
e as arterias amecidas,
que envolortan a túa forma.
Máis si pensar ben lo penso;
Qué vei ser de nosoutros,
pobladores sin poblos !
Todo nos diche, que non foi pouco,
pouco será lo que che daremos
si por esqueicerte acabamos, poblo!
Presente cativo
De rebelaxe vén
el tou recordo hacia min,
as túas palabras de abrigo
que me recorren dafeito.
De rebelaxe vén
el vento coa súa cantiga,
a chuvia irisada, barruceira,
el témero tempo revolto.
É todo úa mestura febril
que se axunta inconsciente
nestos pedrentos momentos
de tranquilidá esfamiada.
Seimeira interna
Lluitar quixera,
coa poesía nas maos,
coa poesía nel corpo,
recorréndolo,
como el torrente sanguíneo
habita da cabeza aos pés.
Lluitar quixera,
por a terra aterecida,
por os cantares esquecidos
por el olor a salgueiro
abrigando
el meu curruncho querido.
Lluitar quixera,
tanto como lluita a fonte,
que nace entre penas fortes
e penas fortes nos lleva.
En defensa das cousías
Que eres probe, che dicen
pero os sous ollos non sonríen.
Chíos de ouro e infelices,
tú ,as maos chías de terra
e as entrañas de semillas.
Mentras se anegan na impotencia
de nun amasar fortuna
que lles vén imposta, inxerencia,
catástrofe planetaria, penitencia,
tú, enches el corpo de aire,
e faiste rica, existindo.
Esqueleto austero e firme
estandarte del (boreal) orixen…!
Cobertor cándido, encarnado
rellustro que medra , Virxe!
Absolución
Ita, qué me contas?
Dígolle eu cos ollos regallados.
Pocuo teño que contarche,
aunque vivido teño abondo
-díceme ella dándome a súa mao calmada.
E outra vez me salva.
Empezo de eclosión
As carnes entenrecidas
de esplendor frugal de olivo
sacúdenseme al pasar
por os versos que che escribo.
Mentras volve a min el alento
avanzo por os camíos
que me susurran al paso
canciois de manzanilla.
Aparécense ante min
azules tardes de inverno
tapices de cobrizo outono
florías entretexidas.
Bosquéxase el horizonte
de maos al sol curtidas,
de rostros agradecidos
a esta terra diamantina.
Os meus pasos cheiran a herba,
dos meus ollos brota menta,
os meus brazos son agora ramas,
as pernas, un tronco erguido.
El meu pelo é agora centén
e, nel meu corazón mullido
medra agora un novo grumo
da terra delo esqueicido.
3º PREMIO
Obra: O corpo remoto
Pseudónimo: Bekele
Nome e apelidos: Ciro Fernández Briones
O corpo remoto
Pétalo
As gaivotas tinguidas de solpor ao son das vagadas
unha planeadora que se achega con lene disimulo
non hai peixe e pian, o mar calmo que clama
novos ventos nestas augas, outro nome pra esta patria
xa non hai verán e o monte cala baixo a brétema
baixa a marea que repousa no principio do horizonte
que ledicia o ceo, reflectindo entre as nubes o murmurio
unha forma enteira estendéndose entre os iris
pian dous pardais no último silencio da luzada
non hai físgoa e caen as follas
nas costas péchanse as ventás
os faroles acendidos entre as rúas
as cociñas prendendo a primeira leña
o fume disípase no ceo, o corpo érguese
a garza non está, as andoriñas xa marcharon
o camiñante tamén anda, xa non soporta esta friaxe.
Dédalo
Esquecín o escrito no medio de dous suspiros
un salouco e o tren varado no horizonte
máis paisaxes pra apertar, outra chama pra quecerse
non atopar a dirección do vento, o sentido dos versos
mar e tempo, fría e tenra, esta soidade apreixable
de novo os sedimentos tralo alude
noxenta a neve e diluíndose o xeo
como sobre os tellados, no meu cráneo
dende os luceiros como Parra, cada outono
ata os beizos que me prenden
o orballo debuxando
a salgadura desta pel
atopar a chave entre as xestas de novembro
entre as follas algún níscalo
ao pé dos castiñeiros lepiotas
rebuscar entre tanta choiva
pra gardar terra nos petos
e humidade nas raíces
.
Chegará ao mar a fantasía de sorrir?
La clef
Enxergar a rosa con dozura
e ver crecer cada espiña
eu conforme con mirar
as soladas que soporta
de fronte á ventá con cristal doble, eu son
o reflexo que non nace, o vento que non corre
o arco da vella tan nubrado, o corpo remoto
na fin eu tamén son
o intre antes de morrer.
Anáfora
“con el cráneo repleto de aserrín escupido,
con las venas pobladas de alacranes filtrables,
con los ojos rodeados de pantanosas costas
y paisajes de arena,
nada más que arena.”
Oliverio Girondo-
Nin letras nin textos, fóra chove
a fiestra reiterando a resistencia
no derradeiro pentagrama hai un silencio
entre os silencios, cinzas
entre os tecidos, desastre
a pel escarpada, os beizos líquidos
o sentido indiferente, a pendente eternizándose
o meteoro no meu corpo tan directo, non me agocho
entre as pingas dunha noite atopar a última rosa
entre as espiñas os meus dedos, baixo a lúa o meu coitelo
les glaneurs sen recolectar, la glaneuse esquecida e oxidada
espido e sen fuxir, quen o diría
quen danza nesta escuridade?
Os pés húmidos e a pel descalza, os ollos case cegos
o ferro do meu corpo fuxindo do desastre e do deserto
desta vida tan humana, dos areos destas veas.
Sobre os tellados da estación hai un moucho
baixo a terra aquel fulgor
máis embaixo tan só ósos
entre os ocos dos raís tamén pó
no horizonte quizais unha dorna
quizais o ceo
tan preto de afogar antes do mar
gardo no peto area húmida
baixo as costuras algas sen fogar
de fronte o cormorán quedo é sentinela
ao lonxe a gaivota voando a ras do vento
o mundo que piabamos extinguiuse
o chan que pisabamos converteuse
no último camiño con zapatos
no derradeiro hálito dos beizos.
Ao lonxe
As árbores non queren mentir pero xa é noite
a luzada entre as columnas como retallos dunha pel
non é abrigo o que me oprime, nin ruído o que me cobre
os surcos arados na area polo mar agochado
asoma o medo no lugar que me acolleu
recollo as pezas doutro vento, xa pasado
o muíño que non xira, este campo está baldío
o campesiño non ve o mar, afastárono da vida
as arelas soterradas, outro ano de miseria
pousadas sobre as rochas agardan as gaivotas
un pesqueiro entre a dor da madrugada
un camiño por tecer, outra noite sen comer.